Đền Cửa Ông Quảng Ninh là ngôi đền nằm tại Thành Phố Cẩm Phả. Đây là một trong những ngôi đền có kiến trúc độc đáo và thuộc hàng đẹp nhất Việt Nam hiện nay. Đền luôn mở cửa đón tiếp du khách thập phương về tham quan, lễ bái quanh năm.
Di tích lịch sử đền Cửa Ông ở đâu?
Đền Cửa Ông nằm trên ngọn đồi cao gần 100m, có mặt nhìn ra vịnh Bái Tử Long đây cũng là Vịnh đẹp là nơi rồng con tọa lạc, là một trong những di tích lịch sử văn hóa nhà Trần, nơi thờ Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tuấn, người có công trấn ải vùng Đông Bắc, đánh đuổi quân xâm lược Nguyên Mông thế kỷ XIII.
Đền còn là nơi thờ phụng gia thất Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và các danh tướng tài ba đời Trần: Yết Kiêu, Dã Tượng, Trần Khánh Dư, Phạm Ngũ Lão…
Quần thể đền Cửa Ông. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Địa hình ở đền Cửa Ông là các dải thung lũng hẹp chạy dài theo đường 18, nằm giữa hai dãy địa hình đồi núi cao. Từ xưa, đường bộ đi qua Cửa Ông là con đường độc đạo đi ra vùng biên giới phía Đông Bắc. Cửa Ông như cái yết hầu nối miền Đông trập trùng đồi núi với vùng mỏ giàu có và miền Tây rộng lớn.
Cuộc thi têm trầu cánh phượng. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Cuộc thi kéo co. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Đoàn múa rồng trong lễ hội. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Đền Cửa Ông không chỉ có giá trị lịch sử to lớn của tỉnh Quảng Ninh mà còn là cả nước ta, Khu di tích mang giá trị nghệ thuật, văn hoá sâu sắc. Toàn cảnh khu đền được bố trí trên các ngọn đồi thấp, đan xen nhau dưới những bóng cây cổ thụ, tạo nên phong cảnh tĩnh mịch và trang nghiêm.
Cửa vào đền. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Đền được xây bằng: đá đúc, gạch Bát Tràng, vữa hồ pha mật, gạch lát nền bằng đất sét nung, ngói mũi đất nung… Trang trí theo các điển tích: Long, Ly, Quy, Phượng. Phần trong nhà đền xây bằng các loại gỗ bền, đẹp: đinh, lim, trắc, gụ. Khung nhà được dựng theo lối: kèo, cầu, dường, trụ… trên đó khắc hoạ các bức phù điêu, bức trướng, câu đối… và các hoa văn được sơn son, thếp vàng.
Đền thu hút khách thập phương. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Du khách đến với khu di tích đền sẽ tham quan 3 khu vực chính là đền Hạ, đền Trung và đền Thượng, được phân bố ở ba vị trí khác nhau. Đền Hạ nằm ở phía dưới thờ Mẫu; đền Thượng gồm đền chính thờ Trần Quốc Tảng, đền Quan Châu, đền Quan Chánh…
Lễ rước Đức Ông. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Hiện nay, đền còn lưu giữ 34 pho tượng lớn nhỏ đã được các nghệ nhân chạm trổ công phu, với tư thế ngồi trong ngai, khám, long đình rất cân đối, mang giá trị nghệ thuật cao.
Tượng thờ tại đền Cửa Ông. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Lễ hội đền Cửa Ông
Lễ hội đền Cửa Ông được tổ chức vào 2 dịp 3, 4 tháng 2 và ngày 3, 4 tháng 8 âm lịch hàng năm. Lễ hội có 2 phần là phần lễ và phần hội. Phần lễ gồm lễ xin mở hội đền tại đền Thượng. Sau đó diễn ra lễ dâng hương xin rước Đức Ông vi hành từ 6h – 6h30 tại đền Thượng.
Đông đảo du khách tham quan đền. Ảnh: Báo Quảng Ninh.
Lễ hội chính là lễ rước kiệu Đức Ông và các nhân thần vi hành khu an ngự. Phần hội gồm chương trình nghệ thuật và các trò chơi dân gian phổ biến trong vùng.
Lễ hội đền. Ảnh: Thương hiệu và Pháp luật.
Các hoạt động trong lễ hội đền Cửa Ông sẽ tái hiện lịch sử nhắc lại cho con cháu công lao to lớn của các bậc khai quốc công thần, những người có công với đất nước và với nhân dân. Là dịp để thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, khơi dậy lòng tự hào dân tộc ở mỗi người.
Ảnh: Cẩm Phả.
Lịch sử Đền Cửa Ông Quảng Ninh và cấu trúc khu di tích Cửa Ông
2.1. Lịch sử của Đền Cửa Ông
Qua sử sách có ghi chép lại thì Đền Cửa Ông – Quảng Ninh được xây dựng và tồn tại đã qua hơn 700 năm với nhiều cuộc đại trùng tu. Lúc khởi dựng, ngôi đền chỉ là một thảo am nhỏ bé, được làm từ tranh, tre, nứa..để phục vụ nhu cầu đời sống tâm linh của người xưa. Sau đó vào khoảng năm 1907 – 1916, đền được trùng tu tại. Đến năm 1916, khu di tích tiến hành xây dựng thêm đền Thượng, đền Trung, đền Hạ và chùa.
Trong những năm sau, đền tiếp tục được tu bổ và tôn tạo. Vào năm 2014, quy hoạch tổng thể khu di tích Đền Cửa Ông Cẩm Phả Quảng Ninh đã được phê duyệt với diện tích lên tới 18,125ha. Đến năm 2017, đền Trung được xây dựng và hoàn công vào năm 2017.
2.2. Cấu trúc khu di tích Đền Cửa Ông ở Quảng Ninh
Theo giới thiệu Đền Cửa Ông, nơi đây ban đầu chỉ thờ Đức Ông Trần Quốc Tảng. Sau khi xây dựng thêm các khu đền và chùa thì thờ tự thêm nhiều danh nhân có tiếng và các đức thánh thần tại Việt Nam như:
- Đền Hạ: Gồm đền Mẫu và đền Trung Thiên Long Mẫu
- Đền Trung: Thờ Khâm Sai Đông Đạo Tiết Chế Hoàng Cần và Sơn thần, Thủy thần;
- Đền Thượng: Gồm đền Thượng, đền Quan Chánh, đền Quan Châu, chùa và lăng mộ Trần Quốc Tảng;
- Đền Cặp Tiên: Thờ một vị tiểu thư – con gái Trần Quốc Tảng (còn gọi là “Cô bé Cửa Suốt”), quan Chánh, các vị nhân thần, Phật, Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu và Tiên Thiên Thánh Mẫu.
Ghé thăm di tích lịch sử Đền Cửa Ông lúc nào?
Đền Cửa Ông Quảng Ninh có mở cửa không?
-Đền luôn mở cửa để tiếp đón nhân dân địa phương và du khách thập phương trong và ngoài nước tới tham quan, lễ bái tại đây. Ngay cả đêm giao thừa, đền vẫn mở cửa để mọi người tới bái phật, cầu nguyện.
Thời điểm lý tưởng nhất để ghé thăm nơi đây thường là nhân dịp đầu năm mới vì lúc này thời tiết mát mẻ, dễ chịu, ít mưa. Đồng thời, đầu năm cũng là dịp đền tổ chức nhiều lễ hội như: Lễ hội Đền Cửa Ông chính, Lễ Cầu siêu, Hội rước Đức Ông hồi cung an vị,…
Hướng dẫn cách di chuyển khi đi lễ Đền Cửa Ông
Theo kinh nghiệm đi Đền Cửa Ông Quảng Ninh, có nhiều cách để di chuyển đến Đền Cửa Ông. Cụ thể, với du khách ở Hà Nội:
- Đi xe khách: Du khách có thể đi từ Hà Nội tới thành phố Cẩm Phả bằng xe khách với chi phí dao động từ 80.000 – 300.000 đồng/lượt tùy loại xe, loại ghế. Khi đến Cẩm Phả, du khách tiếp tục thuê xe ôm hoặc taxi tới Đền Cửa Ông.
- Đối với xe riêng các bạn có thể chạy thẳng cao tốc Hà Nội Hải Phòng- Hải Phòng hạ Long rồi chạy đường 334 qua Cẩm Phả
- Đối với đi xe máy mình thấy quãng đường đi khá xa không khuyến khích mọi người đi theo phương tiện này
Đền Cửa Ông Cẩm Phả có gì thú vị?
Đền Cửa Ông Quảng Ninh – Ngôi đền 700 năm linh thiêng
Đền thờ Cửa Ông Quảng Ninh là ngôi đền được nhiều người dân địa phương tin tưởng và đi lễ nhiều nhất. Nơi đây thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tuấn – người đã có công lớn đánh đuổi quân xâm lược Nguyên Mông vào thế kỷ XIII. Tuy thời gian đã qua nhiều thế kỷ nhưng những câu truyện vẫn mãi lưu danh thiên cổ , con cháu Đại Việt luôn khắc ghi đời đời.
Di tích lịch sử Đền Cửa Ông là ngôi đền đẹp nhất ở Quảng Ninh về kiến trúc
Đền Cửa Ông cũng được mệnh danh là ngôi đền đẹp nhất Quảng Ninh về kiến trúc. Nơi đây có một lối kiến trúc độc đáo, huyền bí và hội tụ đầy đủ các yếu tố phong thủy từ Tả thanh long, hữu bạch hổ, tiền chu trước và hậu huyền vũ.
Các loại vật liệu được sử dụng để xây dựng đền là nền gạch Bát Tràng, đá đúc,vữa hồ pha mật, ngói mũi đất nung,… Kiến trúc trang trí chủ yếu theo các điển tích về tứ linh Long, Ly, Quy, Phụng,…
Kiến trúc bên trong đền sử dụng những loại gỗ bền, chắc chắn như đinh, lim, trắc, gụ,…Khung nhà được khắc phù điêu, câu đối,… và hoa văn sơn son, thiếp vàng lộng lẫy.
Đền Cửa Ông là điểm văn hóa tâm linh được nhiều người biết tới
Trải qua hàng trăm năm lịch sử, ở thời đương đại Đền Cửa Ông Quảng Ninh còn nguyên giá trị về văn hóa, lịch sử gớp phần lớn bảo vệ đời sống văn hóa , tâm linh của người dân… Địa danh này đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh và sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người dân địa phương. Không những thế Đền Cửa Ông còn là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng phía Bắc.
Nơi diễn ra nhiều lễ hội lớn, hấp dẫn trong năm
Từ những ngày sơ khai thì hoạt động lễ hội Đền Cửa Ông Quảng Ninh vẫn luôn được tổ chức với quy mô từ bé đến lớn. Ghé thăm nơi đây vào 3 tháng đầu năm, du khách sẽ có cơ hội tham gia nhiều lễ hội hấp dẫn như:
- Lễ hội Đền Cửa Ông chính: Lễ hội được tổ chức từ ngày 2/1 âm lịch đến hết tháng 3 âm lịch;
- Lễ Cầu siêu, Lễ xin ở cửa Đền và dâng hương rước Đức Ông: Gồm phần tế lễ và rước kiệu bài vị Trần Quốc Tuấn
- Hội rước Đức Ông hồi cung an vị: Lễ Hội được kéo dài đến hết tháng 3 âm lịch. Du khách có cơ hội tham gia nhiều trò chơi dân gian như bịt mắt đánh trống, gẩy gậy, kéo co, tổ tôm điếm, nấu cơm, têm trầu,…
Để tận hưởng chuyến tham quan, du lịch tâm linh Đền Cửa Ông Quảng Ninh một cách trọn vẹn, du khách nên lựa chọn một địa điểm lưu trú thuận tiện cho việc đi lại. Đồng thời, nơi đó cũng cần đảm bảo đầy đủ tiện nghi, có dịch vụ tốt để du khách được nghỉ ngơi, hồi sức sau cả ngày dài tham quan, khám phá.
Ở khách sạn nào thuận lợi ghé thăm Đền Cửa Ông Cẩm Phả Quảng Ninh?
Khi muốn ghé thăm Đền Cửa Ông Quảng Ninh, du khách không gặp nhiều khó khăn khi muốn tìm kiếm một địa điểm lưu trú, nghỉ ngơi. Tuy nhiên việc lưu trú khách sạn đẹp nơi đây khá ít , quý khách có thể tạt sang mạn Vân Đồn sẽ có khách sạn 5 sao và thưởng thức luôn Hải Sản bên Vân Đồn vì đây là nơi có giá cả và chất lượng Hải Sản tốt bậc nhất Miền Bắc.
Hoặc các bạn có thể di chuyển về Hạ Long là trái tim là thủ phủ của tỉnh Quảng Ninh để nghỉ dưỡng cũng như thăm thú thêm kỳ quan thiên nhiên thế giới.
Cần chuẩn bị gì khi đi lễ Đền Cửa Ông?
Khu di tích Đền Cửa Ông Quảng Ninh gồm cả khu đền và chùa nên khi đi dâng hương, để đi đầy đủ các ban, du khách nên sắm cả lễ chay, lễ mặn và lễ đồ sống. Đồ lễ cần chuẩn bị có thể chọn trong các loại: Lễ chay (hương, hoa, bánh kẹo, hoa quả, tiền vàng mã – đều mua theo số lẻ); lễ mặn dùng ở ban Công Đồng (gà, thịt lợn, giò, chả,… được nấu chín và bày biện cẩn thận); lễ đồ sống (muối, gạo, trứng sống và vàng mã).
Du khách khi đến lễ chủ yếu là thành tâm vì lượng khách đến đây rất là lớn nên ban điều hành đã ra thông báo cần hạn chế đốt vàng mã. Việc chuẩn bị lễ dân cũng không cần quá cầu kỳ vì lễ vật chủ yếu là lòng thành đây là một trong những tiêu chí rất thời đại mới của Đền.
Lưu ý: Việc đặt tiền lẻ khi đến dâng hương có thể gây những ảnh hưởng không tốt đến mỹ quan. Vì vậy, du khách có thể bỏ tiền lễ vào hòm công đức.
Lưu ý cần nhớ khi tới Đền Cửa Ông Quảng Ninh
Đền Cửa Ông là điểm văn hóa tâm linh nổi tiếng bậc nhất phía Bắc Việt Nam. Những điều cần lưu ý khi đi tham quan Đền Cửa Ông như sau:
- Du khách cần mặc đồ trang trọng phù hợp với thuần phong mỹ tục chốn linh thiêng, cửa Phật;
- Đi nhẹ nói khẽ cười duyên khi đi lễ đền, chùa là tiêu chí cần thiết, tránh nói chuyện quá lớn vì sẽ gây ảnh hưởng tới người khác và ảnh hưởng tới bầu không khí trang nghiêm, yên tĩnh tại đền;
- Du khách không được tùy tiện đụng chạm vào đồ vật tại đền để tránh gây hư hại tới di tích.
Mang trên mình những nét đẹp độc đáo về kiến trúc, văn hóa tâm linh, Đền Cửa Ông Quảng Ninh là chốn bình yên mà mọi du khách đều ao ước một lần được đặt chân tới. Những trải nghiệm khó quên tại đây chắc chắn sẽ luôn là một trong ký ức đẹp nhất trong đời du khách. Hãy đến nơi này và trực tiếp cảm nhận bạn nhé!